On Kawara
(c)On Kawara, photo: M HKA
One Million Years (Past)-For All Those Who Have Lived And Died -One Million Years (Future)-For The Last One., 1999
In het werk getiteld One Million Years van de Japanse kunstenaar On Kawara, gepubliceerd in 1999 maar gebaseerd op een werk uit 1969, staan twéé miljoen jaar beschreven.
Deel 1 ‘For Those Who Have Lived and Died’ bevat de jaartallen van 998.031 voor Christus tot en met 1969, deel 2 ‘For the Last One’ begint met 1993 en eindigt met 1.001.992. Elke bladzijde telt 500 jaar. Een mensenleven is nog geen vijfde van een bladzijde. De historische periode van de wereld zoals we die kennen telt ruim tien pagina’s. Zelfs het bestaan van Homo sapiens, 200.000 jaar geleden op aarde verschenen, valt ruim binnen een van de delen van dit boek, dat echter weer een minuscuul stukje van het bestaan van de aarde (4500 miljoen jaar) weergeeft. Net als in Kawara’s ‘date paintings’ - schilderijen met daarop slechts de datum waarop ze geschilderd zijn - wordt de tijd hier uiterst tastbaar. Het werk kent ook een andere vorm. Hierbij worden de jaartallen voorgelezen. Dat gebeurde eerder onder meer op de ‘Documenta XI’ in Kassel en op Trafalgar Square in Londen. In de verschillende vormen van dit werk laat Kawara tijd stollen, vloeibaar worden, samenballen en uitzetten.