Jacques Louis Nyst

Jacques Louis Nyst studeert aan de Academie voor Schone Kunsten in Luik en vervolgens in Madrid. Naast schilder, multi-mediakunstenaar en publicist staat hij vooral gekend als pionier van de Belgische experimentele videokunst. Hij produceert een zeer consistent oeuvre dat hij zelf bestempelt als ‘rationele kunst’: een confrontatie tussen objecten en hun verschillende representaties. Samen met zijn echtgenote Danièle Nyst (1942-1998) maakt hij gedurende meer dan dertig jaar videowerken waarvan de grondtoon varieert van reflectief tot poëtisch of theoretisch, met steeds een semiotische bevraging van mentale codes, symbolen en karakters.
Van bij aanvang voelt Nyst de noodzaak om verschillende disciplines te laten samenvloeien. Van schilderen tot schrijven, van fotografie tot tekenen, en ten slotte tot de optelsom van al deze kunstvormen, wat tot zijn belangrijkste uitdrukkingsmiddel zal leiden: de videopoëzie. In een interview verklaart Nyst dat hij dankzij het surrealisme tot zijn eigen beeldtaal is gekomen: ‘Ik was sterk onder de indruk van het werk van Magritte, dat het mogelijk maakte om via beelden een hele mentale wereld te vertalen’.
De kern van het oeuvre van Nyst is een emotionele en intellectuele beschouwing over hoe kunst ‘functioneert’. Met behulp van beeld, geluid en taal onderzoekt hij hoe semiotiek in en rond de beeldende kunst tot stand komt. Zijn uitgangspunt is dat alles te maken heeft met structuur en oppositie: een confrontatie tussen objecten en hun representaties. Door een schilderijen naast een monitor te plaatsen waarop een videowerk te zien is, ontstaat er een “meertalige” installatie die verschillende interpretaties toelaat, als een sleutel die toegang geeft tot een geheel nieuw universum van betekenissen en mogelijkheden. Met zijn video-installaties verbindt Nyst zich nadrukkelijk met de Belgische surrealistische traditie.
Zijn video La farde aux canards uit 1975 combineert eenden met een scala aan functionele objecten (een voetbad, elektriciteitskabels, enzovoort), waarvan de letterlijke betekenissen niets met elkaar te maken hebben. De combinaties van Nyst genereren echter steeds nieuwe en andere betekenissen. Als liefhebber van tegendraadse filosofie isoleert Nyst zijn objecten uit hun gebruikelijke context om de kijkers te dwingen hun interpretaties van wat ze zien, lezen of voelen in een ander perspectief te plaatsen. Gedurende zijn hele leven gebruikt Nyst een scala aan objecten die van de ene video naar de volgende verhuizen, en die ook in al zijn andere artistieke media opduiken. Deze objecten - een schop, een hoed, een koffiezetapparaat, een ei, een ladder, enz. - zijn wegwijzers die tot taalvernieuwing en een breder inzicht moeten leiden.
Jacques Louis en Danièle Nyst verschijnen ook zelf in hun video’s als Professor Codca en Thérèsa Plane. Samen hebben ze gevatte gesprekken en intellectuele betogen, waarin ze op zoek gaan naar de oorsprong en de functies van taal en beeld.
HW